20. Bölüm: Levantenler neden Sevdiköy diyordu?

20. Bölüm: Levantenler neden Sevdiköy diyordu?

Eski Gaziemir’in İzmir’in güneyinde ormanlık bir dağın yamacında bağ ve bahçelerle kaplı çok güzel, sevilen bir yerleşim olduğunu, bundan dolayı da “Aşk Köyü” Sevdiköy adı verildiğini burada yaşamış Levanten ve Rumların anılarından öğreniyoruz. (67)
Roma döneminde Vezirağa’da yapılan su kemerlerine su, Buca üzerinden Seydiköy ve Develiköy’den gelmektedir. İzmir’in içme suyu Buca’daki kaynaklardan karşılanamadığı yıllarda Develiköy’den de gelirmiş. O günün olanaklarıyla bunu gerçekleştiren insanlar, Kadifekale’nin kotunu 120, Gaziemir’in 125, Develiköy’ün 135 m. olduğunu hesap ederek bu suyu İzmir’e kadar getirmişlerdir. (68) Büz ve su kemerlerinin izlerine Yobaz Deresi (Melitos’un kollarından biri) civarında temel kazıları sırasında rastlıyoruz.
Seydiköy, Beylikler Dönemi (Osmanlı öncesi) ile birlikte Anadolu’dan gelen Türk göçleri sonucu Türklerin de yerleşim yeri olmuştur. Seydi Mükremüddün (69) dergâhından Seydi Baba’nın (o zamanlar Peygamber soyundan gelenlere Seyyid adı verilirdi) mezarı buradadır. Seydi Baba Seydiköy’e yerleşip uzun bir müddet yaşadıktan sonra burada toprağa verilmiştir.
Gaziemir’in eski adı…
Yunanlı yazar Nikov Kapapa’nın To EEBNTİKIOI (1964) adlı kitabında yerleşimin ismini Sedikui, Sevdköi, Sewdi - Keui, Sedi - Keui, Sediccuil, Sedeauei, Cedicueil, Sedikueu, Sevedikeui, Sediköe ve Seydiköy olarak kayıtlarda geçmektedir. Corneille Le Brun 1678 yılında burada Türklere ait bir Cami bulunduğundan bahsetmektedir. (70) Türk kayıtlarında ise Seydiköy olan ismi Türklerin yerleşimi ve Seydi Mükremüddün dergâhından dolayı Seydiköy olarak yer alır. Emir Çaka Bey’in İzmir’i almasıyla başlayan İzmir’deki Türk yerleşimi Aydınoğulları döneminde daha da fazlalaşmıştır. (71) Seydi Mükremüddün dergâhı taifesinin Seydiköy’e yerleşimiyle buraya Türk göçü artmaya başlamıştır. O dönemde Seydiköy, Aydınoğlu Gazi Umur Bey’in Vakfına bağlanmıştır. Bu Osmanlı dönemi sonlarına kadar devam edecektir.
Kayıtlara şöyle geçmiştir: Şeyh Mükremüddün zaviyesi Aydınoğulları zamanında kalan eserlerden biri ve geliri en fazla olan Umur Bey’in Şeyh Mükremüddün b. Şeyh Mükremün için yaptırılan zaviyedir. Zaviyenin yaşatılması (mirası) evlattan evlada geçecektir. Nitekim miras Kanuni devri kayıtlarında 920 berat verilen Seyyid Mükremün evladından Seyyid Yusuf’un elindedir. O zaviyenin giderlerini karşılamak üzere Seydiköy’ün geliri vakf edilmiştir. (72)
GAZİEMİR GAZİEMİR
google_protectAndRun("ads_core.google_render_ad", google_handleError, google_render_ad);
Copyright © 2008 gaziemirtarihi Tüm Hakları saklıdır. gaziemirtarihi@gmail.com
Portalımızda yayınlanan fotoğraflar Ercan ÇOKBANKİR'in arşivindendir.
Kaynak gösterilerek ve portalımızın ilgili sayfasına link verilerek yayınlanabilir.
Designed by E. Ç.