21. Bölüm: İzmir 1084 yılından beri Türkler’in…

21. Bölüm: İzmir 1084 yılından beri Türkler’in…
Evliya Çelebi, ünlü Seyahatname'sinde Gaziemir'den söz ediyor…
Başka bir kayıtta da Seydiköy’ün 1309 – 1348 yıllarında yaşamış Aydın oğlu Gazi Umur Bey tarafından Seyyid Mükremüddün zaviyesine vakfedildiği doğrulanmaktadır. Dolayısıyla Seydiköy’ün 14.yüzyılın ilk yarısından itibaren iskan edilmiş olduğu kayıtlarda vardır. Yine 1070 tarihli avarız (vergi) defteri kayıtlarında Seydiköy yerleşimine rastlıyoruz. Emir Çaka Beyin İzmir’i aldığı 1084 yılında Seydiköy’de bir yerleşim bulunmaktadır.
Aydınoğlu dönemiyle ile ilgili bilgilerimiz: İzmir’in ilk defa Türkler tarafından Emir Çaka Bey tarafından alınışı ve merkezinin Ödemiş - Birgi olduğudur. Prof. Dr. Tuncer Baykara “Aydınoğlu Gazi Umur Bey” adlı kitabının 41 sayfasında ”Haçlı orduları komutanlarından D. Humbert in çok geçmeden İzmir den Rodos a gittiğini” yazarak bundan savaşın kaybedildiği anlamı çıkar diye yazar. Nitekim DÜSTURNAME adlı eserde daha tafsilatlı bilgi vermektedir. “Herhalde Gazi Umur Paşa, haçlıların durumunu anlamak için bir süre ilerlemelerine ses etmemiştir. Muhtemelen Buca ile Seydiköy arasında savaşı kabul etmiştir. Düsturname’de Tarfil diye geçen Humbert’in bizzat oğlunun savaşta öldüğünden söz ederse de bu kişi haçlı ordusunun en seçkinlerinden biri ’komutanı’ olmalıdır” (73)diye yazar.

Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Gaziemir…
Evliya Çelebi seyahatnamesinin 39 sayfasında “Birgi’yi zapt ve burasını merkez ittihaz eden Aydınoğlu Mehmet Bey 2. oğlu Gazi Umur Beyi bitekrar İzmir’in zabtına memur eylemiş ve bugün Gaziemir ilhak olunan mahalde verilen büyük bir harp sonunda İzmir 1347 senesi baharında tekrar Türklerin eline geçmiş ve bu harpte Gazi Umur Bey şehit düşmüştür.” diye yazar. (74)
Mübahat S. Kütükoğlu “15 ve 16 Yüzyıllarda İzmir Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı” adlı kitabının 63 sayfasında “Buca’nın güneyinde biri, ’Büyük’ diğeri ‘Küçük’ sıfatlarıyla anılan iki Tahtalu köyünün de yürük taifesinden Tahtalu Cemaati zamanla “Gazi Emir” adını alan, asıl adı Emrezlü olan köyün ise aynı adı taşıyan yürük cemaati tarafından kurulduklarına şüphe yoktur” demektedir. (75) Yazar o yıllarda Anadolu da kurulan yerleşimleri a-) Cemaat adı taşıyanlar, b-) Kurucusunun adı verilenler, c-) Beldenin özelliğini aksettiren yerleşimler olarak ayırmaktadır. (76)
Kütükoğlu, kurucusunun adının verildiği yerleşimlere örnek olarak, Kilizman köyleri arasında yer alan Saib Fakıh ile Seydiköy’ü göstermektedir. Seydiköy, aynı zamanda bir vakıf köyüdür. Yine bir vakıf köyü olan Uruzoğlu’na gelince, yerini tam olarak tespit mümkün olmadıysa da, Urla’nın doğusunda Ayasefut Nahiyesinde Yekli – Payamlı - Buladan -Sığır Kuyruğu köyleri civarında bulunduğu 1070 tarihli avarız defterinden (77) tespit edildiğini yazmaktadır.
GAZİEMİR GAZİEMİR
Copyright © 2008 gaziemirtarihi Tüm Hakları saklıdır. gaziemirtarihi@gmail.com
Portalımızda yayınlanan fotoğraflar Ercan ÇOKBANKİR'in arşivindendir.
Kaynak gösterilerek ve portalımızın ilgili sayfasına link verilerek yayınlanabilir.
Designed by E. Ç.