4- Demokrasi Ege'de Doğdu

4- Demokrasi Ege'de Doğdu
ABD Federal Sistemine model olan bir uygulama...


Demokrasinin ilk adımları Ege deki kent devletçiklerinde atılmıştır. M. Ö. 7. yüzyılda orta sınıf, soylulara karşı çıkmaya başlamıştı. Dönemin ozanları sert şiirleriyle onlara katılıyordu. Valiler (Tryan) acımasız yönetimleriyle bu tepkiyi iyice azdırmaktaydı. Bu valilere karşı baş gösteren hareketler, demokrasi yolunda ilk adımlarının atılmasına neden olmuştur. M.Ö 7 yüzyılda Lesbos (Midilli) Tyranı Pittakos’un başlattığı demokrasi girişiminden sonra politikayı kendi isteğiyle bırakması örnek bir davranış oldu. Böylece Ege Bölgesi demokrasinin gelişmesinde Yunanistan a örnek olmuştur. İlk demokrasi girişimini Yunanistan da M.Ö 594 de Solon gerçekleştirmiştir. Ancak yaptığı anayasa soyluları çok kızdırdı. (20) Bu hareketin olumlu sonuçları M.Ö 508 tarihinde ilk demokratik devlet Atina da Kleisthenes (21) tarafından kurulmuştur.

Günümüz demokrasilerine örnek teşkil eden Ege demokrasisi, çağımızdaki ABD demokrasisine de örnek olmuştur. Likyalıların idari yapısı, bugünkü Amerikan demokrasisinin ilham kaynağıdır. ABD anayasası Patara’da doğdu dense yeridir. New York Times gazetesinin 19 Eylül 2005 tarihli sayısında verilen haberde ABD anayasasının Patara’da doğduğu söyleniyordu. “Türkiye’nin Kumlarına Gömülmüş Bir Kongre” başlıklı habere göre, 3 bin yıl önce Patara’da kurulu olan Likyalıların idari yapısı, ABD federal sisteminin de temelini oluşturuyor. ABD Anayasası taslağını yazanların örnek aldığı antik Likya Federasyonu, bir ilk örnek olma özelliğini taşımakta. Haberde, 23 şehrin federatif yapıyla merkezi idareye bağlanmasından oluşan Likya Birliği’nin, temsili demokrasinin antik çağdaki ender örneklerinden biri olduğu ve bunun ABD meclisine temel olduğu belirtiliyor.

Edebiyat Yukarıda da bahsettiğimiz gibi eserleri dünya klasikleri arasında yer alan Homeros, Mimnernos, Simonides ve Kallinos o dönemin meşhur Egeli ozanlarıdır. (22)

Tıp: Bütün dünyada, günümüzde olduğu gibi, o tarihlerde de üfürükçülük ve muskacılık vardı. Bugünkü tıp İstanköylü Hipokrates’ in yolunda yürümektedir. (23) Günümüz hekimleri diplomalarını Hipokrates tarafından saptanmış olan yemini yaparak meslek hayatına başlamaktadır. Yine Bursalı Asclepiadis o dönemin meşhur hekimlerindendir. O dönemde dünyanın sayılı büyük hastanesi de Bergama da bulunmaktaydı.

Bu bilgileri eski Yunan ve Anadolu düşünür ve bilim adamlarının kıyaslanması için veriyoruz Aslında verdiğimiz örnekleri çoğaltmak mümkündür.



İzmir’de Roma İmparatorları Dönemi

İzmir de Roma İmparatorluğu dönemi M.Ö 133-M.S 395 yılları arasında yine büyük bir medeniyetin meyvelerini toplamıştır. Yani Helenistik dönemin her şey devamı gibi olmuştur. Sezar, Oktavanius, Marcus Aurelius, Brutus, Hadrian, Maximillien, Gordianus ve Gallienius gibi Roma imparatorları ve ileri gelenleri zamanında Smyrna, Klaros, Teos, Pergamun, Magnesia, Ephesos, Lebedos, Tralles ve Kolophon en ihtişamlı dönemlerini yaşamışlardır. İzmir’deki tersaneler ve Afrodisias’taki (Karacasu) heykel okulları çok desteklenmiştir. Yine İzmir’ de Asya Olimpiyatları yapılırdı. Coğrafyacı Strabon “ İzmir Roma İmparatorluğu döneminin en güzel şehirlerinden biridir” der. Tapınaklar, kültür Sarayları, okullar, hastaneler, geniş caddeler ve caddelerdeki taklar, jimnasyum ve agorası ile ün yapmıştır. Bazilika ve mahkeme salonlarının bulunuşu agoranın önemini gösterir. Yine termal suyun şifa kaynağı olduğu Agamemnon ve günümüzdeki Karakoç (Doğanbey) kaplıcalarındaki hamam hala dimdik ayakta duran eserlerdir. Hastalara şifa kaynağıdır. Urla yakınlarındaki Klazomenia ve Torbalı yakınlarındaki Metropolis, antik şehirleri devrin ihtişamını gösterir.


GAZİEMİR GAZİEMİR


Copyright © 2008 gaziemirtarihi | Tüm Hakları saklıdır.| gaziemirtarihi@gmail.com

Portalımızda yayınlanan fotoğraflar Ercan ÇOKBANKİR'in arşivindendir.
Kaynak gösterilerek ve portalımızın ilgili sayfasına link verilerek yayınlanabilir.
Designed by E. Ç.